De Mastiff en Heup dysplasie (HD).
Zoek maar eens op internet op de woorden hond en HD en je vind een enorme hoeveelheid informatie!
Maar wat is HD nu eigenlijk en wat kun je daar nu eigenlijk aan doen?
In dit artikel proberen we je in onze eigen woorden tesamen met wat afbeeldingen uit te leggen wat HD precies inhoudt en wat je eraan kunt doen om het risico erop zo klein mogelijk te houden.
Wikipedia geeft als betekenis van Dysplasie (Oudgrieks: dys = slecht [hier = mis-], plassein = vormen, [hier = -vorming]) betekent in de humane geneeskunde en diergeneeskunde een afwijking van de vorm; het kan gaan om een al dan niet erfelijke aangeboren maar ook om een verworven afwijking.
In dit geval betekent HD dus een afwijking van de vorm van de heup.
Het heupgewricht bestaat uit een heupkop, een heupkom en het gewrichtskapsel. Tussen de heupkom en het gewrichtskapsel zit gewrichtsvloeistof. Dit gewrichtvloeistof zorgt ervoor dat het gewricht soepel kan bewegen.
Een “normale” heup heeft een mooi aansluitende heupkop in de heupkom
(bron: https://dierenziekenhuizen.nl/honden/orthopedie-hond/heupdysplasie-hond/)
Je ziet bij deze afbeelding dat de heupkop mooi aansluit in de heupkom.
Heup dysplasie is een afwijking aan de (de naam zegt het al) heupen van de hond.
Het heupgewricht is als het ware een kogelgewricht en goed te vergelijken met de verbinding tussen auto en caravan. Deze verbinding wordt gevormd door de trekhaak: een stang (smalle hals) met daarop een perfect ronde kogel, vergelijkbaar met de kop van het dijbeen. Over deze kogel valt dan het voorste deel van de aanhanger, deze “grijpt” als het ware over de kogel heen, tot voorbij de middenlijn, en de vorm van de grijper sluit vrijwel naadloos aan bij de vorm van de kogel van de trekhaak, slechts ruimte latend voor een laagje smeer.
In feite is dit een prachtig voorbeeld van een kogelgewricht. Zo is ook de kop van het dijbeen verbonden met het bekken.
Het optreden van heupdysplasie wordt niet alleen door erfelijke invloeden bepaald. Het is vast komen te staan dat zaken als groeisnelheid (deels erfelijk bepaald), lichaamsgewicht, bewegingspatroon en omgevingsfactoren ook duidelijk een bijdrage leveren aan het ontstaan van heupdysplasie.
Waardoor ontstaat heupdysplasie bij honden?
Het skelet van een honden-embryo bestaat uit een structuur van kraakbeen. In de periode voor de geboorte wordt dit zachte weefsel vervangen door bot. Alleen tussen de benige delen en aan de botuiteinden blijft kraakbeen aanwezig. Dit worden de groeischrijven genoemd. Groeischijven zorgen dat de botten na de geboorte zowel in de lengte als in de breedte verder kunnen groeien. Het skelet van de hond is uitgegroeid op het moment dat alle groeischijven zijn vervangen door bot. Dit duurt ongeveer één tot anderhalf jaar. Tijdens dit proces kan veel misgaan. Voor een goede ontwikkeling van het heupgewricht is het namelijk belangrijk, dat de kop en de kom goed in elkaar passen. Als dit niet het geval is, dan wordt de kom te ondiep.
Heupdysplasie kan ook worden veroorzaakt als er te weinig kraakbeen wordt gevormd op de gewrichtskop. Deze blijft dan klein en kwetsbaar. Een derde oorzaak is een belemmering van de skeletgroei. Daardoor wordt de contacthoek tussen kom en kop tijdens de groei onvoldoende aangepast.
Waarom krijgen honden met HD ook last van artrose?
Heupdysplasie wordt dus veroorzaakt door een stoornis in de gezonde ontwikkeling van de heupkom en heupkop. Doordat deze belangrijke onderdelen van het gewricht niet goed in elkaar passen, raakt het gewricht misvormd. Er ontstaat speling en het gewricht wordt instabiel. Dit leidt tot slijtage van het kraakbeenlaagje, waarmee zowel de kop als de kom bekleed zijn. De kraakbeenschilfertjes veroorzaken vervolgens ontstekingen in de gewrichten. Dus honden met HD krijgen na verloop van tijd ook last van artrose.
Bij een afwijking aan dit heupgewricht kan op den duur artrose ontstaan. Die artrose veroorzaakt de stramheid en de pijn bij de hond.
Wat zijn de risicofactoren van HD bij honden?
De precieze oorzaak van heupdysplasie bij honden is nog niet achterhaald. Wel kunnen de risicofactoren worden aangegeven. Erfelijke eigenschappen spelen de grootste rol bij de ontwikkeling van deze aandoening. Tot op heden is echter nog geen gen ontdekt dat verantwoordelijk kan worden gehouden voor de ontwikkeling van HD. Ouderhonden met heupdysplasie kunnen een gezonde pup krijgen. En ouderhonden zonder deze aandoening kunnen een pup krijgen die deze aandoening wel ontwikkelt. Pups die te energierijke voeding krijgen, groeien te snel. Dit bevordert de ontwikkeling van heupdysplasie. Ook een verkeerde belasting van de gewrichten in het eerste levensjaar kan een factor zijn. Bijvoorbeeld trappen lopen, hollen op gladde vloeren en rennen achter stuiterende tennisballen. Het maken van lange wandelingen met een pup kan funest zijn. De nog niet volgroeide gewrichten raken dan overbelast, waardoor kraakbeen en bot op een verkeerde manier gaan groeien.
Bronnen:
https://www.bewegenzonderpijn.com/heupdysplasie-hd-honden/