Cystinuria

Cystinuria bij de Mastiff (door Dr A. Knossenburg, Laboklin)

Cystinuria wordt veroorzaakt door een genetische afwijking. De afwijking zorgt ervoor dat het eiwit dat transportkanalen vormt in de nieren niet goed werkt waardoor het terug naar het lichaam transporteren van cystine niet goed werkt. Hierdoor komt cystine in de urine terecht. Doordat in de zure omgeving van de urine cystine kristallen gaat vormen en vervolgens stenen kan dit voor een blokkade van de urineleider zorgen. Hierdoor komt er teveel druk op de blaas te staan waardoor deze kan scheuren en de nieren komen onder druk te staan waardoor deze kunnen beschadigen.

cystine in de urine

Ondanks dat het een recessieve aandoening is zien we bij dragers naast gezonde transportkanalen ook afwijkende transportkanalen vandaar dat we ook bij dragers cystine stenen kunnen zien. Onderzoek heeft ook uitgewezen dat in enkele gevallen zelfs bij vrije honden cystine stenen te zien waren.

Bij Mastiffs zien we Cystinurie bij intacte reuen. De mutatie plus het hebben van geslachtshormonen is noodzakelijk om de afwijking tot uiting te laten komen.

Dit is ook de reden dat castratie gezien wordt als de beste therapie. Andere therapieën zijn het verminderen van zout en eiwit in voer het geven van natvoeders om meer vocht op te laten nemen. Het zetten op veterinair natvoer voor urine weg problemen of eventueel voor nier problemen (b.v. u/d), cystine in voer vermijden.

Belangrijk is dat er een basische urine is bij de reu, dit doe je door minder eiwit in het voer te geven. Minder eiwit zorgt ervoor dat de urine minder zuur wordt. Daarnaast moeten zwavelhoudende eiwitten worden vermeden (Cystine en Methionine).

Het langdurig gebruik van medicijnen wordt ontraden door de enorme hoeveelheid bijwerkingen die worden gezien (koorts, anemie (bloedarmoede), lymfadenopathie (vergroting van de lymfeknopen).

Ter monitoring is het raadzaam om in het geval van een drager/lijder die klachten vertoont, in samenspraak met uw dierenarts regelmatig een COLA test uit te laten voeren op de urine.

Het tijdstip van de urine voor de COLA test uit te voeren maakt niet uit. Doordat het gemeten wordt aan de hand van de creatinine spiegel. In de morgen is de urine meer geconcentreerd maar hierdoor is de creatinine spiegel ook hoger. Later op de dag wanneer de urine minder geconcentreerd is de creatinine spiegel ook lager waardoor de waarde gelijk blijft.  De benodigde hoeveelheid urine die nodig is voor een COLA test is 3ml. De test kan alleen afgenomen worden door de dierenarts ( niet door een particulier) omdat deze de voorgeschiedenis van de hond weet en daardoor met de waardes een beter behandelingsplan kan opstellen en om vroegtijdig in te kunnen  grijpen en eventueel bij een hoge COLA uitslag beeldvorming van de blaas te laten doen om te kijken of er stenen aanwezig zijn.

Daarnaast is het belangrijk dat het plassen van de hond in de gaten wordt gehouden, wanneer het plassen moeizaam, pijnlijk en/of met bloed bijmenging plaats vind dan is het verstandig om meteen naar uw dierenarts te gaan om te laten kijken of er stenen zijn gevormd.

Betekenis voor de fokkerij:

Natuurlijk is het advies om richting vrije honden te fokken. Echter dit sluit het gebruik van lijders en dragers mits er een combi met vrije honden gedaan wordt niet uit.

Men moet wel rekening houden dat intacte lijder reuen een verhoogde kans op Cystinuria lopen en bij het verkoop van deze pups dit moet worden verteld inclusief het advies om deze honden, indien er symptomen van Cystinuria zich openbaren,  vroeg te laten castreren en  eventuele maatregelen die men moet nemen als men niet wil castreren.

Mijn advies is om binnen het fokbeleid een maatregel op te nemen die uitzonderingsgevallen beoordeeld en kan toelaten om te voorkomen dat er teveel belangrijk genetisch materiaal verloren gaat.

Daarnaast zou ik streven naar het zo snel mogelijk aanpakken van deze en andere genetische aandoeningen. Momenteel zijn er nog relatief weinig testen voor de Mastiff beschikbaar waardoor de aanpak snel kan gaan zonder verlies van teveel genetisch materiaal.

Als de huidige pool van honden vrij is van de momenteel bekende aandoeningen dan is een nieuwe aandoening vrij makkelijk aan te pakken.

Dit vereist echter openheid en medewerking, maar is iets waar het ras veel baat bij heeft.

———

nb: Laboklin is het enige laboratorium in Nederland dat (tot nu toe) Cystinuria bij de Mastiff kan testen. Het gaat hierom om Cystuniria type III.

Wil je een test aanvragen dan kan dat via de onderstaande link https://nl.laboklin.info/aanvraagformulieren-downloaden/